Afición por la prueba de bueyes
Para muchos villabonatarras no es conocida la gran afición que hubo por el arrastre de piedra. Pero se sorprenderían de lo antigua y profunda que es esta tendencia, pues en el archivo se pueden encontrar varies pruevas de ello.
En cuanto al probadero de bueyes, encontramos la primera referencia en el libro de actas del año 1895. En lel pleno celebrado el 3 de noviembre, Francisco Zaldua piedió la instalación de losas, a lo que el Ayuntamiento respondió denegando, pues se temían las quejas de los vecinos y vecinas ante esta decisión.
Convenio Laboral en La Salvadora
Duela 100 urte sinatu zen Villabonako "La Salvadora" paper fabrikan honako hitzarmen hau. Sinplea bezain bitxia dena. Langileak dagokion igandean lana egingo du eta nagusiak asteko beste edozein egunetan 24 orduko jaia emango dio. Logikoa da. Hau adostu beharra zegoen? herriko alkatearen aurrean akta bidez sinatzeko beharra zuen?
Ba bai, garai hartan pil-pilean zeuden langileen eskubideak defendatzen zituzten hainbat mugimendu eta talde. Guzti hauek eguneroko borrokak egiten zituzten langileen lan baldintza gogorrak hobetu eta segurtasuna bermatzeko. Hauek lortu zuten 1903 urtean Espainiako Kongresuko Diputatuek Ley del Descanso Dominical" deritzona onartzea. Lege honen arabera, langile guztiek zuten igandean lanik ez egiteko eskubidea (taberna, meatzaritza, burdingintza, lurruna erabiltzen zuten makinak...). Hala ere, bazeuden salbuespenak, dendak, egunkariak, bizarginak, ur-indarrez mugitutako makinak,...
Urkatzeak XVII. mende hasierako Villabonan
Artxiboko dokumentaziorik zaharrenak herriari buruzko hainbat eta hainbat berri bitxiren eta arlo ezberdinen inguruko berriak aditzera ematen dizkigu. Izan ere, udal kontuek, udalbatzak zituen gastu ugari islatzeaz gain, hauen zergatia adierazten du.
1622ko abenduaren 12ko dokumentuan adibidez, auzien eta epaien inguruan berri bitxi zein latza eskaintzen digute: urkatze bat, hain zuzen ere.
Iturriak islatutakoaren arabera, urkatua Alontso Perez Liedenakoa izeneko pertsona izan zen. Eta delitua: Bizente Egizarkoa hiltzea.
